Słowniczek Ochrony Środowiska

1. Definicja odpadu:

"wszystkie przedmioty oraz substancje stałe, a także nie będące ściekami substancje ciekłe, powstałe w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej lub bytowania człowieka i nieprzydatne w miejscu lub czasie, w którym powstały; za odpady uważa się również osady ściekowe" według ustawy o odpadach z 27 czerwca 1997 roku (Dz. U. z 1997 roku, Nr 96, poz. 592, art. 3.1 po zmianie).

"każda substancja lub przedmiot, w kategoriach ustalonych w załączniku do Dyrektywy, których posiadacz się wyzbywa lub zamierza się pozbyć, lub też których pozbycie się jest wymagane" - Dyrektywa Rady 75/442/EWG z 15 lipca 1975 roku.

"materiały nie stanowiące głównego produktu, których podstawowym źródłem jest przemysł produkcyjny. Odpady powstają w przemyśle jako produkty uboczne procesów wytwarzania, jak i w formie odpadów poużytkowych wyprodukowanych dóbr" - ustalenia WHO.



2. Odpady niebezpieczne:

"są to odpady, które ze względu na swoje pochodzenie, skład chemiczny, biologiczny i okoliczności, stanowią zagrożenie dla życia, lub zdrowia ludzi albo dla środowiska" według ustawy o odpadach z 27 czerwca 1997 roku (Dz. U. z 1997 roku, Nr 96, poz. 592, art. 3.2.)

"muszą posiadać odpowiedni skład i charakteryzować się jedną lub więcej właściwościami przedstawionymi poniżej:

. H1 wybuchowe (pod wpływem płomienia, wstrząsu, tarcia}

. H2 utleniające (połączone z innymi substancjami powodują silną reakcję egzotermiczną)

. H3-A wysoce łatwopalne

. temperatura zapłonu poniżej 21° C (substancje i preparaty w stanie ciekłym),

. zapłon w temperaturze otoczenia (przy kontakcie z powietrzem),

. zapłon po krótkim kontakcie ze źródłem ognia (substancje i preparaty w stanie stałym), itd." - Dyrektywa Rady 91/689/EWG



3. Odpady komunalne:

"rozumie się przez to stałe i ciekłe odpady powstające w gospodarstwach domowych, w obiektach użyteczności publicznej i obsługi ludności, a także w pomieszczeniach używanych na cele biurowe lub socjalne przez wytwarzającego odpady, w tym nieczystości gromadzone w zbiornikach bezodpływowych, porzucone wraki pojazdów mechanicznych oraz odpady uliczne, z wyjątkiem odpadów niebezpiecznych," według ustawy o odpadach z 27 czerwca 1997 roku (Dz. U. z 1997 roku, Nr 96, poz. 592, art. 3.3.)

4. Substancje chemiczne:

"pierwiastki chemiczne lub ich związki, w jakich występują lub zostają uzyskane za pomocą jakiegokolwiek procesu produkcyjnego, wraz ze wszystkimi dodatkami wymaganymi dla zachowania ich trwałości oraz wszystkimi zanieczyszczeniami powstałymi w wyniku zastosowania procesu, jednak bez rozpuszczalników, które można oddzielić bez wpływu na trwałość substancji, i bez zmiany jej składu"

"mieszaniny pierwiastków chemicznych lub ich związków, o których mowa wyżej, z wyłączeniem mieszanin będących odpadami"

Substancje chemiczne klasyfikuje się uwzględniając ich toksyczność, właściwości fizykochemiczne oraz działanie na środowisko. Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Ochrony Środowiska 21 sierpnia 1997 roku w sprawie substancji chemicznych stwarzających zagrożenie dla zdrowia lub życia (Dz. U. z 1997 roku, Nr 105, poz. 671).



5. Ścieki:

"wprowadzane do wód, do ziemi albo do urządzeń kanalizacyjnych:
- wody zużyte do celów bytowych i gospodarczych,
- wody pochodzące z odwodnienia zakładów górniczych, z wyłączeniem wód pierwszej i drugiej klasy czystości,
- wody skażone środkami promieniotwórczymi,
- ciekłe odchody zwierzęce,
- wody opadowe pochodzące z terenów zanieczyszczonych, w tym z centrów miast, terenów przemysłowych, baz transportowych i dróg o dużym natężeniu ruchu wraz z parkingami." według ustawy o odpadach z 27 czerwca 1997 roku (Dz. U. z 1997 roku, Nr 96, poz. 592, art. 3.5. po zmianach)



6. Składowisko odpadów:

"...rozumie się przez to także wysypisko odpadów komunalnych, wylewisko odpadów ciekłych, a także zwałowiska mas ziemnych i skalnych powstające w wyniku realizacji inwestycji albo prowadzenia eksploatacji kopalin -z zastrzeżeniami określonymi wcześniej." według ustawy o odpadach z 27 czerwca 1997 roku (Dz. U. z 1997 roku, Nr 96, poz. 592, art. 3.8. po zmianach)



7. Wykorzystanie odpadów:

. zastosowanie odpadów w celach przemysłowych (w tym energetycznych, budowlanych) jako surowców wtórnych (w całości lub w części, bezpośrednio lub poprzez przetworzenie),

. zastosowanie odpadów w celach nieprzemysłowych, np. do nawożenia gleby, do kształtowania powierzchni gruntów.

Unieszkodliwianie odpadów, jako najmniej pożądane, polega na takim przekształceniu odpadów, aby stosując dostępne procesy biologiczne, fizyczne lub chemiczne doprowadzić je do stanu, w którym nie będą stwarzały zagrożeń dla życia lub zdrowia ludzi oraz dla środowiska. Do form unieszkodliwiania odpadów ustawodawca zaliczył również składowanie odpadów.



8. Postępowanie z odpadami:

. zapobieganie powstawaniu odpadów,

. wykorzystanie odpadów, których powstania nie udało się uniknąć,

. unieszkodliwianie odpadów, których powstaniu nie udało się zapobiec, oraz których nie udało się wykorzystać